Nagrodzony Złotą Muszlą w San Sebastian film katalońskiego reżysera zabiera widzów w podróż do Mali. Isaki Lacuesta przewodnikami po tym miejscu uczynił hiszpańskiego artystę Miquela Barceló oraz nieżyjącego już poetę, malarza, awanturnika François Augiérasa. Syn francuskiego pianisty i polskiej emigrantki w młodości przemierzył Afrykę. To miejsce – z jego niezwykłymi pejzażami, fakturą piasku, nieeuropejskim światłem, sztuką opowiadania – było dla niego literacką i malarską inspiracją. Jak głosi legenda, Augiéras namalował w ukrytym gdzieś na pustyni bunkrze freski, do których mogą zaprowadzić pozostawione przez niego wskazówki. Tym artystycznym tropem podąża Barceló, tworzący prace zainspirowane zarówno swoim pobytem w Mali, jak i twórczością samego Augiérasa. Jego niszczone przez termity obrazy zyskują nową jakość, podobnie jak bunkier Augiérasa, który przysypany przez piaski pustyni przestaje być już tylko oryginalną galerią. 

To film – zagadka. Myli tropy, zrywa z linearnością narracji, łączy elementy dokumentu z fikcją, łotrzykowską przypowiastkę – w której nie brakuje burleskowych pogoni, iście zbójeckich napadów i westernowego „wyjęcia spod prawa” – z refleksją nad istotą sztuki, rolą pamięci, procesem tworzenia legendy. To piękny wizualnie film, eksponujący afrykańskie faktury, pejzaże, który stanowi wyzwanie dla percepcji widzów.

Reżyser mnoży wcielenia francuskiego artysty. Augiéras to kolejno żołnierz, rzezimieszek, prorok, wreszcie artysta kroczący po własnych śladach dla zmylenia wrogów. Zawsze w drodze – pieszo, w biegu, na koniu. Ucieka, poszukuje, by u kresu wędrówki ukończyć dzieło życia – własną legendę, zasypaną przez piasek, do której drogowskazy właśnie ktoś na naszych oczach zamazał.

Obraz Lacuesty to „prawdy, bujdy, czarne dziury”, które na nowo definiują pojęcie filmowego dokumentu. W jego wydaniu informacja, faktografia, schodzi na dalszy plan, ustępując miejsca filmowej impresji.

Katarzyna Waletko

„Podwójne ślady”

Dziś, godz. 19.15, Helios 9

25 lipca, godz. 10.15, Helios 9