Anocha Suwichakornpong
To jedna z najbardziej obiecujących postaci młodej tajlandzkiej kinematografii, reżyserka i producentka związana z Electric Eel Films, firmą założoną przez grupę niezależnych filmowców w 2006 roku w Bangkoku. Urodziła się w Tajlandii w 1976 roku, studiowała sztukę i kulturoznawstwo w Wielkiej Brytanii. W 2006 roku ukończyła studia filmowe na Uniwersytecie Columbia (USA), gdzie była stypendystką Hollywood Foreign Press Association. W tym samym roku brała udział w Berlinale Talent Campus. Jej dyplomowy film Graceland był pierwszym tajlandzkim krótkim metrażem zakwalifikowanym do konkursu festiwalu filmowego w Cannes (Cinefondation). Znakiem rozpoznawczym kina Anochy Suwichakornpong stał się brak dosłowności w opowiadaniu o ludzkich emocjach. W Graceland z tajemnicy czyni miłosny fetysz, z delikatnością i wirtuozerią pobudza zmysły widzów, niczego nie wypowiadając na pewno i do końca. Pokazuje pełną niedopowiedzeń sytuację, w której dochodzi do zbliżenia między samotną kobietą a młodym, przypadkowo spotkanym chłopakiem w stroju Elvisa.
Tematem ważnej w jej twórczości, metafilmowej mini-trylogii Like. Real. Love jest również próba uchwycenia istoty miłości. W pierwszej części dorosła córka spaceruje po parku z duchem swojej matki. Ich niespodziewane spotkanie, przepełnione spokojem i akceptacją, wydaje się dowodem na potwierdzenie chwiejnej tezy, iż istotą miłości jest umiejętność dawania wolności. Druga część, historia spotkania dwojga młodych ludzi w kinie, pokazuje, jak bardzo nasze miłosne uniesienia osadzone są w kulturze filmowej. Akcja trzeciej części toczy się na planie filmowym, w wielkiej odzieżowej fabryce. Reżyserka skupia się na milczących, pełnych szacunku relacjach pomiędzy ekipą filmową a załogą fabryki.
Zwyczajna historia, jej pełnometrażowy debiut, powstała przy wsparciu programów rotterdamskiej Fundacji Huberta Balsa - Script Project Development 2006 i Post-Production 2009 oraz istniejącej przy międzynarodowym festiwalu w Pusan Asian Cinema Fund (Post-Production 2009). W Tajlandii film miał kłopoty z cenzurą, otrzymał najwyższą cenzorską notę w historii tej kinematografii - "20+".
Po sukcesie Zwyczajnej historii na międzynarodowych festiwalach, Anocha Suwichakornpong wzięła udział w realizacji kobiecego nowelowego filmu Breakfast. Lunch. Dinner, oprócz niej film reżyserowały Wang Jing z Chin i Kaz Cai z Singapuru. Trzy filmowe impresje za pretekst do opowiedzenia kameralnych miłosnych historii biorą śniadanie w Nanjing, lunch w Bangkoku i obiad w Singapurze.
Obecnie reżyserka zajmuje się promocją swojego drugiego pełnometrażowego projektu The White Room, za który otrzymała już nagrodę Pan Star Cruise Award podczas Pusan Promotion Plan (10 - 13.10.2010). PPP to impreza odbywająca się pod egidą Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Pusan, przestrzeń wspierania nowych, jeszcze niezrealizowanych azjatyckich filmów, w której spotykają się reżyserzy i producenci. W konkursie oceniano 27 projektów. Scenariusz The White Room powstał w 2004 roku, film będzie koprodukcją tajlandzko-japońsko-brytyjską.
Anocha Suwichakornpong znalazła się w gronie jurorów konkursu krótkich metraży jubileuszowego 40. MFF w Rotterdamie (26.01 - 6.02.2011).
Filmografia:
2006 Graceland (kr.m.)
2007 JAI (kr.m.)
2008 Like. Real. Love (kr.m.)
2009 Zwyczajna historia / Jao nok krajok / Mundane History
2010 Lunch (w nowelowym filmie - Breakfast, Lunch, Dinner)
Autorem plakatu jest Andrzej Klimowski.
o filmie:
Nieszczęśliwy wypadek zrujnował wszystkie plany Ake, jest przykuty do łóżka, przerażony, nie znajduje oparcia w zdystansowanym ojcu. Jego status - pochodzi z zamożnej rodziny, rozpoczął studia filmowe - w jednej chwili traci znaczenie. Z podobnym rozczarowaniem zmagał się wynajęty do opieki nad nim pielęgniarz Pun. Chciał zostać pisarzem, dziennikarzem, podróżnikiem, ale brak talentu i okoliczności sprawiły, że jego marzenia okazały się nierealne. Pełen rozpaczy bunt Ake spotyka się z pogodnym spokojem Puna, który utratę złudzeń ma już za sobą. Jego współczująca postawa, oparta na wspólnocie doświadczeń, okaże się ratunkiem i furtką dla refleksji o istocie życia, miłości i wolności.
Już krótkometrażówki Anochy Suwichakornpong - nie tyle warsztatowe próby, ile świadome, skończone, choć niewielkie dzieła sztuki - zapowiadały, że jej pełnometrażowy debiut nie będzie zwyczajny. Film stawia przed widzem zadanie tworzenia własnej historii z wizualnych znaków, jakie podsuwa mu reżyserka. Posługuje się swoistym kodem, daleko wykracza poza klasyczne przedstawienia. Anocha Suwichakornpong wraz z montażystą Lee Chatametikoolem (stałym współpracownikiem Apichatponga Weerasethakula) przedkładają wizualny rytm nad linearność narracji, tworzą achronologiczną, intrygującą opowieść o życiowych cyklach, o metafizyce i biologiczności. Relację między dwoma młodymi mężczyznami wpisują w szerszy kontekst. Prosta, wypełniona ciszą historia, podszyta społecznymi i politycznymi aluzjami, komentuje tajlandzką rzeczywistość, opartą na klasowych podziałach i patriarchalnej strukturze.
Anocha Suwichakornpong: Nikt z cenzorów nie powiedział mi wprost, co jest w moim filmie niewłaściwego. Mam wrażenie, że chodziło zarówno o obyczajową, jak i polityczną wymowę filmu. Oficjalnym powodem wprowadzenia ograniczeń była obecna w filmie nagość, ale wydaje mi się, że chodziło o coś więcej. (...) Chciałam tym filmem wyrazić swoje zdanie w sporze o granice wolności. (...) Nie jestem politykiem, ale filmowcem. Robiąc film uniwersalny, chciałam wyrazić to, o czym w Tajlandii nie można mówić głośno - wewnętrzną emigrację, zagubienie, wyobcowanie. Ja opowiadam jakąś historię, a wnioski wyciągają widzowie. (Gazeta Wyborcza Wrocław, 2.08.2010)
krytycy o filmie:
"Mój film pokazuje Tajlandię w pigułce - mówiła we Wrocławiu Anocha Suwichakornpong, przyjaciółka Apichatponga Weerasethakula, który w tym roku zdobył w Cannes Złotą Palmę. Ale jednocześnie to przypowieść o cykliczności świata i natury, zgodna z rytmem, w który wierzą buddyści. W filmie powracają więc widziane już wcześniej ujęcia, fantazje i wspomnienia z przeszłości, migawki zdrowego jeszcze, zbiegającego po schodach Ake, a wreszcie obrazy wybuchającej gwiazdy i rozmowy o supernowej. Ale powraca też polityka - dyskretnie przemycona, jak w finale, w którym widać demonstracje i transparent z napisem The Last War - polityka. Czy to nie ona stoi za wypadkiem Ake? Tak przecież rozumieć można jego opowieść z offu, w której metaforyczny lot w stronę nieba przeszywa pojedynczy strzał, ostry ból i zapach krwi."
Paweł T. Felis, Gazeta Wyborcza, 2.08.2010
"Wybitny debiut Tajki Anochy Suwichakornpong (...) zaskakuje wnikliwą obserwacją psychologiczną wykraczającą znacznie poza schematyczną doraźność. (...) Utrzymany w poetyce małego realizmu, film niepostrzeżenie zamienia się w symboliczną przypowieść nie tyle o współczesnej Tajlandii, co o ludzkiej egzystencji w ogóle, widzianej z perspektywy Wielkiego Wybuchu, ewolucji kosmosu i wygasania gwiazd. Niezwykle subtelne kino zapowiadające wielką indywidualność reżyserską na miarę Apichatponga Weerasethakula".
Janusz Wróblewski, Polityka, 15.05.2010
"W Zwyczajnej historii opowieść o intrygującej, erotycznie nieobojętnej relacji pomiędzy sparaliżowanym chłopakiem a jego opiekunem, zostaje wpleciona nie tylko w buddyjską przypowieść o nieustającym odradzaniu się życia w wymiarze indywidualnym i kosmicznym, staje się także metaforą politycznej sytuacji dzisiejszej Tajlandii, rozdartej napięciami społecznymi".
Anita Piotrowska, Tygodnik Powszechny, 8.08.2010
"Zwyczajna historia była wydarzeniem konkursu. Na pierwszy rzut oka to banalna opowieść o codzienności sparaliżowanego chłopca, który ma lepszy kontakt z pielęgniarzem, niż z oschłym, zamkniętym w sobie ojcem. Tyle że Anocha - łącząc paradokumentalne zdjęcia, olśniewające wizualnie sekwencje jak z teledysku i postpunkową muzykę - zbudowała wielowymiarową metaforę. Niewykluczone, że we Wrocławiu obejrzeliśmy narodziny nowej gwiazdy azjatyckiej kinematografii. Jej film jest metafizyczną refleksją nad światem, a także dyskretnym studium sytuacji politycznej i społecznej Tajlandii".
Rafał Świątek, Rzeczpospolita, 2.08.2010
