reżyseria:		Peter Tscherkassky
scenariusz:		Peter Tscherkassky
zdjęcia:		Peter Tscherkassky
montaż:		Peter Tscherkassky
muzyka:		Armin Schmickl
obsada:		Anne-Claire Martin
producent:		Peter Tscherkassky
produkcja:		P.O.E.T. picture production
właściciel praw:		Sixpack Film
język:		bez dialogów
barwa:		kolor i cz.-b.

Dochodzi do zbliżenia. Teleobiektyw wycelowany jest w ciało. W intymnym dystansie obraz drga i pulsuje jak rozgorączkowane spojrzenie kochanka. Kobiecy głos rezonuje w tle, oscylując pomiędzy śmiechem i westchnieniem. Niemożliwe do rozróżnienia słowa brzmią jak szept sączący się przez megafon, obrazy sprawiają wrażenie postrzeżeń skradzionych uzbrojonym okiem. W tym zbliżeniu świadomie uczestniczy jedynie voyeur skrywający się za kamerą.

reżyseria:		Peter Tscherkassky
scenariusz:		Peter Tscherkassky
zdjęcia:		Peter Tscherkassky
montaż:		Peter Tscherkassky
producent:		Peter Tscherkassky
produkcja:		P.O.E.T. picture production
właściciel praw:		Sixpack Film
język:		bez dialogów
barwa:		kolor i cz.-b.

Suplement do psychoanalitycznej teorii kina Christiana Metza. Pożądanie – jak utrzymuje Metz – nie ma żadnego konkretnego przedmiotu. Poprzez przedmioty rzeczywiste zmierza do obiektu utraconego, utraconego na zawsze i pożądanego jako utracony (cyt. za: Alicja Helman, Psychoanalityczna teoria filmu). Skracając dystans wobec nagiego kobiecego ciała, Tscherkassky redukuje zdefiniowany obiekt pragnienia do roli tytułowej tabula rasa, aktywizując na przemian nasze zmysły dystansu (wzrok, słuch) i zmysły kontaktu (dotyk, smak, węch).

reżyseria:		Peter Tscherkassky
scenariusz:		Peter Tscherkassky
zdjęcia:		Peter Tscherkassky
montaż:		Peter Tscherkassky
muzyka:		Armin Schmickl
obsada:		Julian Sharp, Brigitta Burger-Utzer, Max Mattuschka, Iris Vogelsang, Peter Tscherkassky
producent:		Peter Tscherkassky
produkcja:		P.O.E.T. picture production
właściciel praw:		Sixpack Film
język:		angielski
barwa:		cz.-b.

Kinematografia stanowi przyszłość pewnego złudzenia. Tym złudzeniem jest zjawisko powidoku utrzymującego się na siatkówce oka po zniknięciu percypowanego obiektu. Dzięki temu w 24 wyprojektowanych kolejno, statycznych klatkach odnajdujemy iluzję ruchu. Tscherkassky przeprowadza frankensteinowski eksperyment ożywienia fotografii wykonanej za pomocą aparatu małoobrazkowego, wywołując wrażenie ciągłego współistnienia następujących po sobie kadrów.

reżyseria:		Peter Tscherkassky
scenariusz:		Peter Tscherkassky
zdjęcia:		Peter Tscherkassky
montaż:		Peter Tscherkassky
producent:		Peter Tscherkassky
produkcja:		P.O.E.T. picture production
właściciel praw:		Sixpack Film
język:		bez dialogów
barwa:		cz.-b.

Według Jean-Luca Godarda film to dziewczyna i pistolet. Stary dobry rewolwer, którego ciężar czuć w dłoni, reprezentuje materialność aparatu kinowego – zwaliste projektory i łatwopalną taśmę, wyeksponowane zaś ciało zaspokaja nasze voyeurystyczne pragnienia. Tscherkassky redukuje to równanie do jednej zmiennej, odnajdując ekwiwalent kinematografii w motoryzacji. Automobil, podobnie jak film, stanowi bowiem fetyszystyczny wynalazek techniczny eksploatujący ruch.

reżyseria:		Peter Tscherkassky
scenariusz:		Peter Tscherkassky
zdjęcia:		Peter Tscherkassky
montaż:		Peter Tscherkassky
producent:		Peter Tscherkassky
produkcja:		P.O.E.T. picture production
właściciel praw:		Sixpack Film
nagrody:		Ann Arbour FF 1998 – Honorable Mention
język:		bez dialogów
barwa:		cz.-b.

28 grudnia 1895 roku publiczność zgromadzona w paryskim Grand Café w napięciu obserwowała pociąg wjeżdżający na stację w La Ciotat. W tej samej chwili miało jednak miejsce o wiele donioślejsze wydarzenie. Na ekranie, obok kolei, pojawił się drugi środek komunikacji. Film. Tscherkassky przewrotnie rekonstruuje to zdarzenie, pozwalając nam śledzić wjazd filmu (przedstawiającego wjazd pociągu) na ekran. A że nie jest to ten sam film ani też ten sam pociąg, to i wjazd zakończyć się może kolizją.

reżyseria:		Peter Tscherkassky
scenariusz:		Peter Tscherkassky
zdjęcia:		Peter Tscherkassky
montaż:		Peter Tscherkassky
obsada:		Barbara Hershey
producent:		Peter Tscherkassky
produkcja:		P.O.E.T. picture production
właściciel praw:		Sixpack Film
nagrody:		Ann Arbour FF 2000 – Best Sound Design; Diagonale 1999 – Most Innovating Film; Leipzig IFF 1999 – Most Innovative Animation Film; San Francisko IFF 2000 – Golden Spire Award, Golden Gate Award; Uppsala IFF 2000 – Second Prize
język:		bez dialogów
barwa:		cz.-b.

George Berkeley pisał: Jeśli materia ma być substancją istniejącą niezależnie od spostrzeżeń, to nie ma materii. Gwarantem istnienia jest ciągłe pozostawanie w zasięgu czyjegoś wzroku. My, stwierdza Berkeley, doglądani jesteśmy przez Boga. Postacie filmowe postrzegane są przez nas. Pomiędzy naszym uporczywym spojrzeniem a bohaterem tkwi jednak wszechwi(e)dzący poltergeist kinowego aparatu zdolny zamienić nasz strach przed tym-co-w-filmie na strach przed samym filmem.

reżyseria:		Peter Tscherkassky
scenariusz:		Peter Tscherkassky
zdjęcia:		Peter Tscherkassky
montaż:		Peter Tscherkassky
muzyka:		Kiawasch Saheb Nassagh
producent:		Peter Tscherkassky
produkcja:		P.O.E.T. picture production
właściciel praw:		Sixpack Film
nagrody:		Oberhausen IFF 2002 – Main Prize; Melbourne IFF 2002 – Best Experimental Short Film; Ann Arbour FF 2003 – Honorable Mention; Black Maria FF 2002 – Juror’s Choice Award
język:		bez dialogów
barwa:		cz.-b.

Nieświadomość ustrukturyzowana jest jak język, powie Jacques Lacan. Jak język… kina, doda Peter Tscherkassky w opowieści o rówieśnicach – psychoanalizie i kinematografii. Praca marzenia sennego opiera się na dwóch mechanizmach – przemieszczeniu i zagęszczeniu, praca Tscherkassky’ego polega na przemieszczaniu i zagęszczaniu obrazów. Wyrwane z narracyjnych ciągów trafiają na światłoczułą kliszę, pęczniejąc i rozdymając się poza symboliczny porządek.

Opracowanie: Stanisław Liguziński

Informacje o reżyserze

Peter Tscherkassky

Peter Tscherkassky urodził się w Wiedniu w 1958 roku. Studiował filozofię. Realizacją filmów zajmuje się od roku 1979. Prowadzi praktyczne zajęcia filmowe na uniwersytetach sztuki stosowanej w Wiedniu i Linzu. W roku 1991 był jednym z założycieli Sixpack Film. W latach 1993–1994 kierował Diagonale – Festiwalem Filmu Austriackiego. W roku 1995 wydał książkę Peter Kubelka (wspólnie z Gabriele Jutz). Od roku 1984 zajmuje się również publicystyką.

To jeden z najważniejszych autorów współczesnego kina eksperymentalnego. W swojej twórczości Tscherkassky łączy wiele najważniejszych dla austriackiej awangardy wątków – zainteresowanie materią celuloidowej taśmy, wykorzystanie materiałów archiwalnych (found footage), powtarzalność. W jego efektownych filmach, nakręconych w rzadkiej dla kina eksperymentalnego drogiej technice szerokoekranowej, świat przedstawiony związany jest nierozerwalnie z samym nośnikiem, na którym istnieje. Zostało to pokazane w jego najsłynniejszej pracy Outer Space, w której horror młodej dziewczyny uwięzionej w opustoszałym domu przenosi się na taśmę filmową, która zaczyna gwałtownie pulsować, deformując obraz. Kolejna jego uznana praca, Instructions for a Light and Sound Machine, miała premierę na festiwalu w Cannes w sekcji Piętnastka Reżyserów (Quinzaine des réalisateurs).

Filmografia

1979–1980 Kreuzritter (short)

1980 Portrait (short)

1981 Rauchopfer (short)

1981 Anderlaß / Bloodletting (short)

1982 Erotique (short)

1982 Liebesfilm / Love Film (short)

1982 Sechs über Eins (short)

1982 Ballett N†3 (short)

1983 Urlaubsfilm / Holiday Movie (short)

1983 Freeze Frame (short)

1983 Partita (short)

1983 Miniaturen – viele Berliner Künstler in Hoisdorf / Miniaturen – Many Berlin Artists in Hoisdorf (short)

1984 Ballet 16 (short)

1984 Motion Picture (La Sortie des Ouvriers de l’Usine Lumière à Lyon) (short)

1985 Manufraktur / Manufracture (short)

1986 kelimba (short)

1987 Shot-Countershot (short)

1987–1989 Daniel Paul Schrebers Stimmvisionen and Schizo-Schreber (short)

1988 Brehms tierisches Leben (short)

1987–1989 tabula rasa (short)

1988–1989 à jour (short)

1992 Parallel Space: Inter-View (short)

1993 Denkwürdigkeiten eines Nervenkranken (co-dir., short)

1996 Happy-End (short)

1997–1998 L’Arrivée (short)

1999 Outer Space (short)

1999 Get Ready (Viennale ’99 Trailer) (short)

2001 Dream Work (short)

2005 Instructions for a Light and Sound Machine (short)

2006 Nachtstück / Nocturne (short)

2010 Coming Attractions (short)