English
Varia

Stalker reż. Andriej TarkowskiStalker reż. Andriej Tarkowski
Ciekawostki z przestrzeni NH
10 marca 2012
"Stalker" krok po kroku z Geoffem Dyerem

Poruszenie w Wielkiej Brytanii i USA wywołała wydana tam właśnie książka Londyńczyka Geoffa Dyera - Zona - "najbardziej niecodzienna książka, jaką kiedykolwiek napisano o filmie". Brytyjski pisarz analizuje w niej scena po scenie jeden z najsłynniejszych filmów Andrieja Tarkowskiego - Stalker (1979). Skrupulatny ogląd tego, co na ekranie, opatruje rozległymi osobistymi przypisami, wspomnieniami, dygresjami, opowieść o zonie jest dla niego rodzajem autoterapii. Książka, już uznana za kontrowersyjną, wzbudza zachwyt krytyków i czytelników, jest dowodem na poparcie tezy, jak wielką inspiracją potrafi być kino, w jak interesujący dialog mogą z filmem wejść jego widzowie. Swoją książkę Dyer rozpoczyna od ujęcia:

"Pusty bar, pewnie nawet nieotwarty; pojedynczy stół, mały i okrągły ale wyższy - taki na jakim się opierasz - brak stołków, stoisz i pijesz. Gdyby deski podłogowe mogły mówić - te wyglądają jakby mogły opowiedzieć z jedną lub nawet parę historii, choć i tak okazałoby się, że to w kółko ta sama opowieść - jedyna - kończąca się tym samym lamentem (po paru kieliszkach ludziom wydaje się że mogą po mnie deptać), nie o tym co dzieje się tutaj, lecz co dzieje się w barach gdzieś, tam, daleko".

Geoff Dyer (ur. 1958) jest pisarzem i dziennikarzem, autorem czterech powieści: Paris Trance, The Search, The Colour of Memory, Jeff in Venice, Death in Varanasi, krytycznego studium o Johnie Bergerze Ways of Telling, dwóch zbiorów esejów Anglo-English Attitudes i Working the Room, pięciu książek quasi-gatunkowych: But Beautiful, The Missing of the Somme, Out of Sheer Rage, Yoga For People Who Can't Be Bothered To Do It i The Ongoing Moment, ponadto jest wydawcą książek Johna Bergera Selected Essays oraz (wspólnie z Margaret Sartor) What Was True: The Photographs and Notebooks of William Gedney.

Fabułę Stalkera (na podstawie powieści Piknik na skraju drogi braci Strugackich) przypomina Slavoj Žižek w eseju Andriej Tarkowski albo Rzecz z przestrzeni psychicznej ([w:] Lacrimae rerum, Kraków 2007):

"W anominowym, ponurym kraju istnieje terytorium znane jako Strefa. Dwadzieścia lat wcześniej odwiedził je jakiś tajemniczy obcy byt (meteoryt, przybysze z kosmosu...), który zostawił po sobie śmietnisko. Wieść głosi, że na tym śmiertelnym terytorium zwanym Strefą znikają ludzie, a miejsce jest izolowane i strzeżone przez personel wojskowy. Stalkerzy to żądne przygód jednostki, które za odpowiednią opłatą prowadzą ludzi do Strefy i do tajemniczej komnaty w samym jej sercu, gdzie podobno spełniają się najgłębsze marzenia. Film opowiada historię Stalkera, przeciętnego człowieka z żoną i kaleką córką (córka posiada magiczną zdolność przesuwania przedmiotów), który zabiera do Strefy dwóch intelektualistów, Pisarza i Naukowca. Kiedy w końcu docierają do Komnaty, zarówno jeden, jak i drugi nie jest w stanie wypowiedzieć życzenia z braku wiary. Tymczasem, jak się wydaje, życzenie Stalkera, by stan jego córki się poprawił, spotyka się z odpowiedzią... (...)

By zacytować samego Tarkowskiego: Często pytają mnie, co symbolizuje Strefa. Istnieje tylko jedna możliwa odpowiedź: Strefa nie istnieje. Wymyślił ją sam Stalker. Stworzył ją, by móc prowadzić tam bardzo nieszczęśliwych ludzi i narzucać im nadzieję. Komnata pragnień również jest tworem Stalkera, kolejną prowokacją wobec materialnego świata. Ta prowokacja, stworzona w umyśle Stalkera, odpowiada aktowi wiary."

Moje NH
Strona archiwalna 12. edycji (2012 rok)
Przejdź do strony aktualnej edycji festiwalu:
www.nowehoryzonty.pl
Nawigator
Lipiec 2012
PWŚCPSN
161718 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
Skocz do cyklu
Szukaj
filmu / reżysera / koncertu
 
Kalendarium Indeks filmów Mój plan Klub Festiwalowy Arsenał
© Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
festiwal@nowehoryzonty.pl
realizacja: Pracownia Pakamera
Regulamin serwisu ›