Obsada

Zoltán Mucsi (narrator), Mari Törőcsik, István Anga-Kakszi, Alina Papp, Géza Bereményi, György Báron, István B. Gellér

Opis filmu

Adaptacja opowiadania Rainera Marii Rilkego o tajemniczym młodzieńcu obejmującym posadę grabarza w San Rocco. Nieznajomym fascynuje się córka miejscowego podesty. Spędza z nim całe dnie w cmentarnym ogrodzie, prowadząc rozmowy o śmierci i umieraniu. Miasteczko nawiedza plaga. Ludzie masowo umierają, ostatni żywi pchają na cmentarz wozy pełne trumien…

Film zrealizowano za pomocą aparatu używanego podczas wyścigów konnych do rejestrowania zawodników przecinających linię mety. Nie daje on takiego obrazu przestrzeni jak zwykła kamera czy aparat fotograficzny. W Grabarzu nie ma właściwie iluzji ruchu, tak charakterystycznej dla klasycznego kina. Przed oczyma widza, od strony lewej do prawej, pomału przesuwa się otoczony czarnym tłem prostokąt z fotograficznymi obrazami. Obrazy te są zniekształcone, rozmyte – jakby były utrwalone trzęsącą się ręką. Wyglądają niczym rozmazane klatki filmu, poruszające się zbyt wolno, by stworzyć wrażenie ruchu, niekiedy zaś tworzące surrealistyczne czy abstrakcyjne kompozycje. Tak oto reżyser zabiera widza w czasy prehistorii kina, umożliwia mu doświadczenie charakterystycznych dla poprzedzających epokę X muzy metod konstrukcji obrazów filmowych (panoramy) i złożonych z nich narracji.

Opracowanie: Jakub Majmurek

Informacje o reżyserze

Sándor Kardos

Urodził się w 1944 roku w Budapeszcie. Studiował filologię węgierską, lingwistykę i zarządzanie kulturą na Uniwersytecie Eötvös Loránd. Ukończył też Wydział Operatorski na Węgierskiej Akademii Teatru i Filmu. Od 1979 roku pracuje jako operator dla wytwórni MAFILM i jako autor filmów telewizyjnych. Współpracował z takimi reżyserami jak András Jeles czy Péter Tímár. Twórca i główny kurator Archiwum Horusa – zbioru fotografii dokumentujących codzienne życie Węgier. Jego obraz Résfilm (2005) zdobył tytuł Najlepszego Filmu Krótkometrażowego na 36. Węgierskim Tygodniu Filmowym. Często sięga w swoich pracach po klasyczną literaturę (Rilke, Kafka). Odrzuca, jako pętające wyobraźnię widza, kino oparte na technicznej symulacji rzeczywistości i ruchu. Uważa, że filmowy obraz powinien być zaproszeniem odbiorcy do twórczej pracy.

Wybrana filmografia

1983 A szép mesterségek kezdete / The Beginning of Beautiful Trades (doc.)

1992 Csutoros Sándor szobrászművész / Sculptor Sándor Csutoros (doc.)

1997 Növekvő város / Growing City (short)

2003 Telitalálat / Winning Ticket (co-dir.)

2005 Résfilm / Slitfilm (short)

2010 Grabarz / A sírásó / The Gravedigger

Opracowanie: Jakub Majmurek

Stopka